Cherry Vinarao

CeD TLE – 1B     

Kulturang Pinoy

Panliligaw:Noon at Ngayon

Ano nga  ba ang Kulturang Pinoy ? Ano nga ba ang pinagkaiba nito noon sa ngayon ?

Sa mundong ating ginagalawan, marami na ang pagbabagong nagaganap. Dito sa Pilipinas, marami na tayong tradisyon at kaugalian na dulot ng mga makabagong teknolohiya at impluwensya  ng kultura mula sa ibat’ ibang bansa.

Malaki na nga ang pinagkaiba noon at ngayon lalo na sa kultura. Gaya ng wika, ang kulturang pinoy ay dinamiko, nagbabago. Tulad na lamang ng pamamaraan ng panliligaw noon at ngayon. Nag-iiba ang mga paraan at uri ng panliligaw kasabay ng panahon.

Sinasabing ang panliligaw ay isang hudyat ng kagustuhan ng isang lalaki sa isang babae. Ang panliligaw ay maihahambing sa isang ritwal na ginagawa ng lalaking naniningalang pugad sa babaeng kanyang itinatangi.

Ang panliligaw noong unang panahaon, sinasabing kailangan mo munang dumaan sa butas ng karayom bago mo mapasagot ng isang matamis na “oo” ang iyong nililigawan. Hanggang ligaw tingin, pasulyap-sulyap at bawal mahipo ang kamay, ni dulo ng daliri ng dalaga. Hindi mismong ang dalaga ang unang liligawan ng binata, kundi ang mga magulang nito. Ang mga binata ay nagsisilbi sa mga magulang ng dalaga; ang pangkaraniwang ginagawa ng binata sa probinsya ay ang pagsisibak ng kahoy, pag iigib ng tubig at tumulong sa kung anong gawain sa bahay o samakatuwid pagpapaalila sa magulang ng dalaga.Hindi lamang iyon ginagawa ng isang araw, isang lingo o kaya isang buwan lamang. Hangga’t hindi nabibigyan ng hudyat mula sa magulang ng dalaga ay hindi titigil sa panunuyo ang binata kung talagang desidido ito. Kung mabigyan na ng permiso ng mga magulang ang binata upang ligawan ang kanilang anak, maaari na itong haranahin pagsapit ng gabi. Ang harana ay ginagawa sa kalaliman ng gabi na ang mga lahat ay nagsisitulugan. Kapag dumungaw ang dalaga sa binata, ibig sabihin ay nagbibigay ng oras at atensyon sa binata. Kapag nagsimula ng makita ang ngiti ng dalaga, ibig sabihin ay may pag-asa ang binata sa dalaga. At kapag nakamit na ng lalaki ang matamis na “oo” ng dalaga, maaari ng mag usap ang dalawang nag iibigan. Makalipas lamang ang ilang panahaon at nais na ng dalawa ang magpakasal pinahihintulutan ng mga magulang ng dalaga na magkaroon ng pamamanhikan kung saan ay kasama na ng binata ang kanyang mga magulang upang magkaroon ng mgandang pag uusap ukol sa kasal at makabuo ng magandang relasyon ang bawat panig.

Sa panliligaw noon, malalaman mo kung gaano kaseryoso ang manliligaw na kailangan dumaan sa paninilbihan at mabuting pakikisama.

Samantalang ngayon, marami na ang pinagkaiba ng panliligaw sa ngayon. Ngayon hindi na kailangang duaman kay nanay o kay tatay ang panliligaw. Kahit walang basbas ng mga magulang ay maaari ng manligaw. Dahil na rin siguro sa makabagong teknolohiya. Nandyan na kasi ang “text”, “facebook”, “chat”, at “love match” sa mga radio. Meron naman ang ilan na nakikilala lang sa pagdiriwang o kaya sa inuman, maya maya ay magsyota na. Ika nga ng matatanda,“noon, dadaan ka sa butas ng karayom bago ka sagutin ng babae. Ngayon, para nalang itong isang laro, madaling umpisahan at tapusin.

Noon, nagbibigay ang mga lalaki ng mga sulat o/at tula na sulat kamay na ginagawa nila at nagkikita ang mga magkasintahan na harapan. Ngayon, nandyan na ang cellphone, ipod, computer, atbp. Text-text nalang at nag-uusap sa facebook/’’chat’’ ang mga magkasintahan.

Kung noon, ang babae ang dapat makipag hiwalay. Ngayon, kahit ang lalaki na ay pwede ng makipag hiwalay. Noon, kapag may “date”, ang lalaki ang dapat nagbabayad. Ngayon, minsan nagbabayad din ang babae (hinahati ang “bill”/bayad) dahil sa pagkakapantay ng lalaki at babae.

Noon, umaabot ng ilang buwan ang ligawan bago mapasagot ng lalaki ang babae. Ngayon, hindi pa umabot ng linggo o buwan ang panliligaw ng lalaki sa babae ay agad ng napapasagot ang babae. Ganuon na lamang kadali ngayon.

Noon, harana. Ngayon, pick-up lines.

Ang dami na talaga ang pinagkaiba noon sa ngayon.

Ang pinakamalaking pagbabago siguro, kung noon lalaki ang nanliligaw, ngayon pati babae nanliligaw na rin. At kung noon lalaki ang nanliligaw sa babae, ngayon pati kapwa lalaki nililigawan na rin.

Ano pa kaya ang magbabago sa susunod pang henerasyon?

","sW � " > hf� pu� na lamang ang  aklat na Orosa-Nakpil. Ito ay “for matured person only” dahil ito ay may kalaswaan. Ito ay kwento ng mga lalaking pumapatol sa kapwa nila lalaki. At kung paano lumalaganap ang sakit na HIV. Sa kabilang ng mga ganitong usapan, ay mayroon ka din namang mapupulot na aral. Lagi lamang nating isaalang-alang ang limitasyon ng mga ito.

References:

Rijhene Geloso

Arvin Anzures

Noemi Jadia

Marianne Guerra