Monday 3 March 2014

Leslie Osorio
CeD TLE – 1B

Tangkilikin ang musikang atin
                  Ang musika ang tinaguriang “Lenguwahe ng kaluluwa.” Sa pamamagitan ng awit ay maipahihiwatig mo ang iyong damdamin at kalooban. Maipahahayag mo ang iyong pagkamakabayan sa pamamagitan ng awit.  Ang mga Pilipino ay kilala bilang isa sa mga pinakamahusay na mang aawit at manunugtog sa buong mundo. Ito ay dahilan sa kanilang dedikasyon at labis na pagmamahal sa musika. Bago pa dumating ang mga kastila sa Pilipinas ang mga Pilipino ay marunong ng mag pahayag ng kanilang sarili sa musika. Ito ay sa pamamagitan ng mga katutubong awit, at sa pagtugtog ng mga katutubong instrumento. Sa panahong ito nawiwili na rin silang tumugtog ng plawta, pagtugtog ng nose flute at gitara na ginagamit nila sa panghaharana. Ganoon din sa mga selebrasyon nang kasal at sa mga anihan o sa mga pagaani. Ang ilan sa mga katutubong awit ng mga Pilipino ay binigyan pa nga ng mga makabagong interpretasyon bilang pagpapahalaga sa mga ito. Mula sa mga katutubong awitin hanggang sa maka bagong awitin ngayon ang mga Pilipino ay hindi rin pahuhuli.
                  Hindi lingid sa kaalaman ng lahat na ang Pilipinas ay pugad ng mga matatalinot, mahuhusay na mga musikero. Ang ilan pa nga sa mga ito ay naipakilala na ang kanilang sarili sa mga ilang international scenes. Sa kabila ng mga impluwensya ng makabagong musika ngayon nagagawa pa rin nilang maglabas ng mga awiting sariling atin o yung tinatawag nating OPM. Sinasabing ang unang foreign influence na natanggap ng mga Pilipino mula sa mga kastila ay ang “Awit” o “Corrido”. Isa itong pagtatanghal ng sayaw at pag awit, tungkol sa isang epiko. Ito ay nangyari ng maconvert ang mga Pilipino sa Kristyanismo. Ito ay naisalin din sa iba pang mga dayalektong Pilipino, tulad ng Pampango, Ilokano, Ilongo, Tagalong, at Bikolano. Isa pang magandang halimbawa ay ang sarswela. Ito ay kombinasyon ng pagarte at pagsayaw. Ito ay ginagamit bilang isang pagtatanghal na kabahagi ng pag alala sa mayamang tradisyon ng mga Pilipino.
                Iniutos ni Pangulong Aquino na muling ipatupad ang Executive Order No. 255, na kung saan dapat magpatugtog ng apat na awiting Pilipino ang mga istasyon ng radio sa Pilipinas kada oras sa kanilang programang pang-musika. Ang layunin nito ay ang makipagtalastasan tungkol sa kung ano nga ba ang “awiting Pilipino”. Hindi maipagkakaila na marami sa ating mga magagaling na mang-aawit ay bihasa sa mga awiting banyaga. Ang konsepto ng OPM ay mga istilo at porma ng musika na bahagi na rin ng iba’t-ibang kultura sa Pilipinas, gamit ang kanilang mga instrumento, wika, at pananaw. Ang musika ay bahagi ng ating kuwento at kasaysayan; bagamat ikinalulugod nating pakinggan ang mga awiting ng banyaga, hindi dapat natin kalimutan o di kaya’y kasuklaman ang mga awiting atin. Ang musika ay isang personal na kagustuhan, libangan, o di kaya’y kahalingan. Bilang Pilipino kailangan ipahayag ang kagandahan ng ating musika, at kahusayan ng ating mga artista at ng industriya ng musika sa Pilipinas. Mas mapapasigla ang OPM o ang musikang Pilipino kung ito ay may matibay na pundasyon; kung mamumuhunan ang pamahalaan sa mga istasyong pag-aari nito at patuloy na magpatugtog ng OPM. Maibabahagi sa sambayanan ang kagandahan ng ating mga awitin, at kagalingan ng mga mang-aawit, kompositor, at manunulat sa industriya ng musika sa Pilipinas, sila ma’y nagsisimula pa lamang o batikan na sa larangan. Hamon na rin sa ating industriya ng musika sa Pilipinas na patuloy na gumawa ng mga de-kalidad na awitin. Ang musika ay hindi idinidikta, kundi pinakikinggan: kung maganda ang awitin ay tiyak na ito’y pakikinggan. Pansin ninyo ang mga sikat na kanta noong 1990’s. Hindi ba ito ay panahon ng Eraserheads? Ito ang panahon kung saan dinomina ng mga banda ng OPM at kung saan ang uso din sa ibang bansa ay ang mga banda.  Ngayon, pansinin ninyo naman kung anong mga uri ng musika ang patuloy na ginagawa ng mga musikerong Pilipino. Pagkatapos ay ikumpara ninyo ito sa musika na ginagawa ng mga dayuhan. Napakalaki ng pagkakaiba diba? Sawa na ang karamihan ng mga Pilipino sa tunog ng gitara. Sawa na sila sa mga 4/4 beat. Pero heto pa rin ang mga musikerong Pilipino, patuloy na ipinipilit ang mga musikang ito sa atin kahit na ayaw na ito ng karamihan. Ang musika sa buong mundo ay nagbago na mas agresibo na ang mga salita sa kanta, makabago na ang tunog at higit sa lahat, malulupit na ang mga ito. Masasabing malawakan ang pagkahilig ng maraming Pilipino sa musika. Mula noon hanggang ngayon ay patuloy na umuusbong ang hilig ng mga pinoy sa ibat’ibang awitin. Ito ay isang bilog na nagpapaikot-ikot sa bawat henerasyon. Sa bawat ngiti at pagluha, palaging mayroong kaakibat na istorya. Mula sa sakit at saya nabubuo ang isang kanta na tatalakay sa esenya ng buhay. Ang musika meron siyang kakayahan na maimpluwensyahan ang nararamdaman natin, maimpluwensyahan ang emosyon natin, kaya kapag nakakapakinig tayo ng isang musika na ang tema ay malungkot, nadadala at maiiyak tayo; kapag nakarinig tayo ng masayang musika, tumatawa tayo. Ang musika ay ang pagkakaroon ng oportunidad na ipahayag ng isang tao ang kanyang nararamdaman sa bawat musikang may kaakibat na titik. Dito mas nabibigyang kahulugan at emosyon ang isang kanta.  Iba’t iba ang rason kung bakit ayaw ng ilan sa musika, marahil meron silang hindi magandang naranasan na naiisip, sa tuwing naririnig nila ang musikang iyon, kaya pinipili nilang huwag makinig. Sa bawat pagsubok ng buhay mayroong kaakibat na kanta na sumasalamin sa damdamin ng isang tagapakinig. Bawat liriko ay tila nagsasalaysay sa kwento ng bawat taong niyayapos ang melodiya ng kanta. Simple lang naman ang importansya ng awitin para kay Althea Paula De Guzman,  FEU Women’s Senior basketball player, ito ay mabigyang kulay ang kanyang buhay. “Musika’yung nakakapagbigay ng buhay sa amin’ pag malungkot kami, nakikinig kami nun. Minsan kapag nagte-training kami gusto naming may tugtog tapos sinasabayan naming para di kami ma-bored.” Mahalaga raw para sa kagaya niyang atleta ang musika sapagkat nabubuhayan sila ng loob sa tuwing nakikinig dito. Sa huli kahit anong hirap daw ng training ay parang bulang nawawala sa tuwing sasabayan ng kanilang mga paboritong awitin. Masasabing ang kanta ng kanyang buhay sa ngayon ay “PUSO” ng bandang Sponge Cola. Hindi lang sa isang atleta mayroong malalim na depinisyon ang musika kundi kahit sa mga simpleng estudyante at mayroon ding maibabahagi ukol dito.
                Napakasarap pakinggan ng mga kantang pinoy. Mula sa kanta ng Juan dela Cruz Band, Hotdogs, VST and Company at iba pang luma at bagong banda, mga lumang mangaawit gaya nila Freddie Aguilar, Imelda Papin, Ogie Alcasid, Janno Gibbs, Martin Nievera, at marami pang iba na hindi ko na kilala pero alam kong napakinggan ko ang kanilang musika. Luma man o bago, siguradong mamahalin mo. Pero ano nga ba ang laban ng OPM sa mga banyagang musika na unti-unting pumapatay at kumakain sa sariling kanta? Wala, bukod sa mas naadvertise at napopromote ang mga kanta nila sa mga radyo at telebisyon, mas minamahal ito ng madla. Mas pinahahalagahan ang mga kantang banyaga. Kahit hindi naiintindihan, wala ng pakialam basta maganda ang tunog at kaaya-aya ang itsura ng mga kumakanta. Hindi na pinipili ang mga pinakikinggan.  Kung minsan nga, basta sikat ang kanta, pakikinggan na din nila. Naging kakaiba na rin ang hilig ng kabatan, isa na rito ay ang pagkahilig ng kabataan  sa KPOP o Korean Pop Music.  Kahit hindi naiintindihan naaliw pa rin lalo na sa mga sayaw na kalakip ng kanta. Makalipas ang ilang taon ng pagiging tagahanga ng musikang ito, ang ibang kabataan ay natutunan ng magsulat at magsalita ng kanilang salita. Bakit nga ba nahilig ang kabataan sa KPOP? Bakit nga ba?  Bakit nga ba tinatangkilik ng ibang kabataan ang ibang salita pagdating sa musika? Pagdating sa larangan ng musika iba na ang hilig ng kabataan mas gusto nila yung may mga sayaw at nakakaaliw. Para sa akin hindi masama ang maging mahilig sa KPOP o kahit na ano pa man. Ngunit sabi ng ilan hindi na daw makabayan pag mahilig sa musikang banyaga. Noong nakarang Enero lang ay kinanta ni Jessica Jung na kasali sa grupo na Girls Generation na sikat na sikat sa buong mundo ang “Someday” ni Nina. Sinabi niya noong nagpunta sila dito na alam nyang Pilipino ang gumawa at kumanta nito. Kinanta rin ng grupong EXO na isa rin sa mga sikat na KPOP group ang “Hawak kamay” ni Yeng Constantino. Bilang isang Pilipino isa itong karangalan. Dahil sa dinami- rami ng maaring kantahin ay kantang gawa pa mismo ng Pilipino. Ang mga koreanong na artista ay magagandanda’t pogi marahil isa rin ito kung bakit tinatangkilik ito ng marami. Ito ang bunga ng pagpupursigi nila sa loob na ilang taon. Kung ang Pilipinas ay magkakaroon ng grupo tungkol sa musika na kagaya ng KPOP ay makakatulong ito sa pagsikat ng OPM at ng ating bansa. Isang grupo na kayang kumanta ng live habang sumasayaw. Kung ang Pilipinas nga ay magkakaroon ng ganito ang musikang Pilipino ay sisikat sa buong mundo at muling magtatayo sa OPM. Lahat tayo ay mahilig sa musika sadyang iba lang ang hilig ng ibang tao pagdating dito. Hindi pa naman talaga patay ang OPM . May mangilan-ngilan pa ding pinipilit gumawa ng sariling kumposisyon. Nandiyan ang mga sikat na bandang Pilipino na may magagandang musika. Napakahirap ipilit sa mga taong mahilig sa banyaga ang sariling kanila. Makatawag-pansin ang pag-arangkada ng mga kantang banyaga na isina-tagalog ng ilang mga baguhang mang-aawit. Hindi masasabing ngayon lang ito nagsimula dahil noon pa man ay mayroon na ring ganito. Hindi naman nila akalaing papatok ito sa mga nakikinig. Katulad lamang ng sikat na sikat nga kantang “payong” na salin mula sa “umbrella” ni Rihanna. Hindi na nakapagtataka kung patok man ito sa mga tao. Una dahil sikat na talaga ang mga kantang ito, na sinakyan lamang ng mga baguhang mang-aawit para mapansin din sila. Mahirap nga naman magpasikat ng kanta lalo na kung bagong pasok pa lang sa eksana. Kung hindi revival ang ginagawa ng iba tulad ng grupong MYMP ay ito ngang pagsasa-tagalog ng mga kantang mula sa banyaga. Hindi maikakailang bahagi na ng buhay ng Filipino ang musika. Bago pa man dumating ang mananakop, gamit na nila ang musika upang magpahayag ng damdamin, magbigay sigla sa mga pagdiriwang at magpalipas ng oras. Namumulaklak pa ang tunog Filipino sa pagpasok ng mga kastila. Nauso ang kundiman at harana na magpasahanggang ngayon ay kinikilala bilang tunay na obra. Sa paglaon, pumasok ang iba’t ibang tunog mula sa labas ng bansa at panadaliang humina ang sariling tunog. Ngunit muling nakakabawi ang sariling tunog na tinawag na OPM. Sa panahon ngayon, nasaan na nga ba ang OPM? Sa paghahalo ng dayuhan at ng Filipino sa paggawa ng tunog, alin ba ang maituturing na Pinoy?  Sapat na ba na Pinoy ang mang-aawit para ituring na OPM? Marahil pinakamadaling iuri ang musika ayon sa kung sino ang bumuo nito. Subalit sa paglipas ng panahon at sa paghahalo ng mga sangkot sa paggawa ng tunog, nagkaroon na ng pag-iiba sa kahulugan ng OPM.  Naroon pa rin ang pagiging bahagi ng kultura sa OPM. Salamin pa ring maituturing ang mga awit; maipakikilala nito kung ano ang kahulugan ng pagiging Filipino. Ito ang dahilan kung bakit mahalaga na tingnan kung sino ang nagsulat at para kanino ang isinulat na awitin. Nahuhubog ang pagkatao ng artista o ng mang-aawit ng kaniyang lipunang ginagalawan. Hindi dapat ilayo ang sarili sa musikang Pilipino dahil musika natin ito. Malaki ang epekto ng globalisasyon sa wika at awiting Filipino. Hindi na ganoon kalakas ang ating awitin sa maraming Pilipino. Musikang banyaga isa ito sa mga nakakasagasa sa pag-unlad ng ating musika. Minsan tinatangkilik natin ang musika, hindi dahil maganda ang musika kundi dahil gusto nating maging kagaya natin sila.  Pantay-pantay ang musika ng iba’t ibang kultura. Magkakaiba lamang kung paano ipinahahayag. Marami namang sikat na mga awitin dito sa bansa na nakasulat sa Filipino sa mga awiting sariling atin upang hindi maglaho ang pagkakakilanlan ng mga Filipino sa kanilang mga sarili.  Ang mga kabataan ay nahihilig sa musikang banyaga dahil sa pag-uugali ng mga iniidolo nilang artita. Nahihilig din sila sa dayuhang musika dahil sa kultura ng isang bansa dahil ang musika ay isang bintana sa kultura ng isang bansa. May ilang kabataan na nahihilig sa musikang banyagaa dahil sa uso ito at para makasali sa usapan ng mga kaibigan, at iba pa.Sa ating pagkahilig sa musika ng ating mga karatig bansa, magkakaroon ito ng iba’t ibang epekto sa ating pamumuhay. Isang musikerong Pilipino ang kumanta ng “Bayan Ko” si Freddie Aguilar. Kapag susuriin natin ang kanta talaga namang napakaganda. Ang kantang nagbigay nang malaking kahulugan kung ano ang mga PILIPINO at ang ating bansang sinilangan.  Tunay na henyo talaga si Freddie Aguilar. Malalim talaga ang kahulugan ng kanta pero kung suriin ninyo nang mabuti, isa lang ang gusto niyang ipahatid, IPINAGMALAKI niya ang kanyang mahal na bansa.  Kahit na bihira na lang natin mapakinggan ang mga kanta noon, palagi nating itanim sa ating isipan na talagang iba at mas makahulugan ang mga awitin noon. Kung hindi rin dahil sa kanila, ano kaya ang musika nang mga Pilipino ngayon? Napagkaalaman na ang dahilan sa pagtangkilik sa musikang banyaga. Halos lahat ay nagsasabing maganda at kamangha-mangha ang mga musikang banyaga. Napatunayan na sa buong mundo na pagdating sa musika ay nakakaangat din ang mga Pilipino. Pero habang sumisikat ang ibang mga Pilipino sa ibang bansa, dito sa Pilipinas hindi nauuso ang musikang pinoy, kundi ang mga banyagang musika na galing sa iba’t ibang bansa. Makikita sa website ng MYX ang patunay na pamamayagpag ng banyagang musika sa ating bansa. Lingo- linggo ito napapalitan, at sa bawat pagpalit nito, ang mga tagapakinig ang bumubuto. Samakatuwid kung ang MYX dito sa Pilipinas nagkakaroon ng botohan malaki ang tiyansa na lahat ng Pilipino ang bumomoto sa banyagang musika na ipinapakita at napapakinggan sa MYX. Hindi natin napapansin na may mga kantang kahit hindi natin naiintindihan ay atin pa ring pinakikinggan at nagiging paborito. Ilan sa mga ito ay ang Amerika, K-pop at J-Pop. Sa dami ng tagapakinig, maraming artista na ang pumupunta sa ating bansa para magtanghal. Isa sa mga dahilan kung bakit humihina ang musika sa kasalukuyan ay dahil sa kakulangan ng mang-aawit. Ang ibang magagaling na mga mang-aawit ay mas pinipiling pumasok sa industriya ng musika sa ibang bansa.
                  Dapat malaman at magising ang mga tagapakinig sa mga nangyayari sa musika ng bansa. Ang mga Pilipino ay likas na mabilis na maimpluwensyahan at mahilig makisunod sa uso. Naaliw sa musika at tono ng mga kanta. Hindi maitatangging maraming tao ang mahilig sa musika. Ngunit kahit gaano man kasikat ang isang kantang paulit-ulit pinakikinggan, madalas ay hindi alam ng karamihan kung ano ang kahulugan nito. Bilang Pilipino huwag nating tigilan ang pagsuporta sa mga kantang Pinoy. Pwede pa rin naman nating suportahan ang musikang banyaga. Pero huwag din nating kalilimutan kung saan tayo nagsimula. Tangkilikin natin ang musikang Pilipino at huwag nating ikahiya bagkus ipagmalaki natin ito at ipagmalaki sa buong mundo. Ang musikang Pilipino ay isa sa mga magagandang musika kaya’t nararapat lang na patuloy nating suportahan natin ito. Handa na ba ang lahat ng Pilipino na maglabas ng pera para suportahan at tangkilikin ang musikang Pilipino kaysa sa musikang banyaga?




Umawit at gumuhit (Batayang Aklat para sa Musika at Sining) Emelita C. Valdecantos


1 comment:

  1. Kakanta ako ng First Love ni Hikaru Utada kaysa OPM na kanta gaya ni Rey Valera, etc.

    ReplyDelete